Θουκυδίδης: Επίκαιρος ρεαλιστής

Το έργο του τεράστιου ιστορικού και στρατηγού Θουκυδίδη, είναι επίκαιρο και ρεαλιστικό

Τρείς οι αιτίες κάθε ήττας:Δειλία, αβουλία και βραδύτητα (Ε.75) Τρία είναι τα ισχυρότερα κίνητρα του ανθρώπου:Φιλοδοξία, φόβος και συμφέρον.(Α,76)   Τρία τα χαρακτηριστικά όσων προοδεύουν:Ανυποχώρητοι με τους ίσους, συνετοί προς τους ισχυρότερους και μετριοπαθείς στους αδύναμους. (Ε, 111) Όσο η ανθρώπινη φύση μένει η ίδια, συμφορές μικρότερες ή μεγαλύτερες θα εμφανίζονται πάντα. (Γ.82) Οι άνθρωποι συνηθίζουν να υποβάλονται στην τυφλή ελπίδα που αποσκοπεί στην πραγματοποίηση των επιθυμιών τους, διώχνοντας από την σκέψη τους τα δυσάρεστα. (Δ.108)

Οι λαοί δεν έχουν το ίδιο πάθος όταν αποφασίζουν την αρχή ενός πολέμου και όταν ζουν την διεξαγωγή του, ανάλογα με την μεταβολή των γεγονότων αλλάζουν και οι διαθέσεις τους. (Α.140). Όπως παράδειγμα ο πόλεμος του Βιετνάμ.Το ηθικό διαλύεται ολοσχερώς από το αιφνίδιο, το απροσδόκητο και το αντίθετο σε κάθε σχεδιασμό (Β,61)Όσο περισσότερο κάποιος βασίζεται στην τύχη και την ελπίδα, τόσο μεγαλώνει και η αποτυχία. (Ε.113)

Εν συνεχεία, αιώνιο νόμο αποτελεί η υποταγή του αδύναμου στον ισχυρό. (Α.76) Οι άνθρωποι έχουν την τάση να κυριαρχούν όπου μπορούν.Έπειτα, και αυτός ο νόμος θεωρείται από τον Θουκυδίδη αιώνιος:έτσι ήταν, έτσι είναι και έτσι θα είναι.(Ε.105)

Για τον μεγάλο ιστορικό και στρατηγό, όσοι έχουν δύναμη κάνουν τα ίδια.(Ε.105)
Ούτε κατά τον Θουκυδίδη ασχολήθηκε κανείς με το δίκαιο όταν μπορούσε να επιβληθεί με την βία. (Α.76) Διότι ούτως ή άλλως όσοι επιβάλονται, δεν χρειάζονται τα δικαστήρια.(Α.77) Άλλωστε το δίκαιο συνήθως το επικαλούνται οι δειλοί. (ΣΤ.79)

Όταν κάποιος είναι ισχυρός, προκαλεί φόβο ή φθόνο. (ΣΤ.78) Παρόλα αυτά το μίσος δεν αντέχει στον χρόνο με αποτέλεσμα ένα λαμπρό παρόν να εξασφαλίζει αθάνατο θαυμασμό στο μέλλον. (Β.64)

Οι περισσότεροι προτιμούν έτοιμες αλήθειες.(Α.20) Εδώ βασίζεται και η επιτυχία της Προπαγάνδας, που έρχεται να τον διαβεβαιώσει.Από την εποχή του μεγάλου Ιστορικού, ελάχιστοι ήταν οι Έλληνες που έχουν έργα αντάξια με τα λόγια τους. (Β.42)

Έπειτα, οι περισσότεροι προτιμούν όσα "βρίσκονται" πολύ μακριά τους, διότι δεν βλέπουν από κοντά κατά πόσο είναι αντάξια της φήμης.(ΣΤ.11) Έτσι εξηγούνται οι υποκειμενικές κομμουνιστικές και ναζιστικές αυταπάτες θαυμασμού στην σημερινή εποχή.

Όσον αφορά τις φιλικές και τις εχθρικές σχέσεις μεταξύ κρατών, καθορίζονται αποκλειστικά από τις περιστάσεις.(ΣΤ.85).Εάν η ιδεολογία καθόριζε τις Διεθνείς Σχέσεις, τότε ο Στάλιν με τον Χίτλερ δεν θα έκλειναν ποτέ συμφωνία, ούτε ο Νίξον με τον Μάο.Επαναλαμβάνει την άνω θέση, λέγοντας πως τα κοινά συμφέροντα δένουν ανθρώπους και κράτη(.Α.124)  Η αυτονομία κάθε κράτους καθορίζεται από την ισχύ τους.(Ε.97) Γιαυτό τον λόγο τα μικρά κράτη δεν έχουν και ούτε θα έχουν ποτέ αυτονομία, εκτός και αν είναι πανίσχυρα και οργανωμένα σαν το Ισραήλ.

Όσον αφορά τους συμμάχους, η χρησιμότητά τους θα καθορίσει την συμπεριφορά της συνεργασίας.(ΣΤ.85)
Όποιος θέλει να κυριαρχεί, τον συμφέρει να τιμωρεί.Αλλιώς ας παραιτηθεί από την ηγεμονία και ας ασχοληθεί με τον καλοσύνη. (Γ.40) Φυσικά, είναι πολύ λεπτή η γραμμή να μην γίνει παράφρων ο τιμωρός και αυτό ο Θουκυδίδης το γνωρίζει: δεν προωθεί την βία και την τιμωρία.

Σε μία διορατική του αναφορά, γράφει πως η ηρεμία δεν συντηρείται με την αδράνεια.Δεν συμφέρει σε κράτος ηγεμονικό αλλά σε κράτος δορυφόρο-ή αλλιώς προτεκτοράτο- που θεωρεί καλύτερη την υποδούλωση από την κατάκτηση για να έχει μία μορφή υσηχίας, χωρίς κινδύνους. (Β.63) Τέλος, τα άδικα έργα συγκαλύπτονται με ωραία λόγια.(Γ.67) 

Μπορεί ο Θουκυδίδης να μην κατέκτησε  τον τίτλο Μέγας σαν Στρατηγός, αλλά σαν ιστορικός του ανήκει.