Ή τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς (πλην στελεχών του ΕΣ στο 2018).

Πολλά ακούστηκαν για τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς, όπου συνελήφθησαν στον Έβρο, από τους Τούρκους, με αποτέλεσμα να κρατηθούν στις φυλακές για 167 ημέρες. Από το ότι είναι ήρωες, μέχρι του ότι βοήθησε η Παναγία για την απελευθέρωση τους. Η πλειοψηφία των δημοσιεύσεων-κατά την άποψη του γραφόντως πάντα-απέφυγε την αντικειμενική κριτική, εστιάζοντας σε άρθρα όπου ανεβάζουν την επισκεψιμότητα. Όμως, στον συγκεκριμένο ιστότοπο, επειδή η εστίαση γίνεται στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα, θα αναλυθεί το θέμα μη καιροσκοπικά. Επιπλέον, είναι αρκετά κατάλληλη η στιγμή να γραφτεί το άρθρο, διότι, το θέμα έχει ηρεμήσει.

            Δυστυχώς, δεν είναι καθόλου περιττό να αναφερθούν συνοπτικά, μερικοί ήρωες.  Αρχικά, για κάποιον, ήρωας μπορεί να είναι η μητέρα του, η γυναίκα του, ο καλύτερος του φίλος κ.α. Συνεπώς, υπάρχει μια υποκειμενική αξιολόγηση στο προσωπικό επίπεδο.

Φεύγοντας από τον υποκειμενικό χώρο, ένα από τα γνωστότερα έργα στο θέμα των ηρώων, είναι του πασίγνωστου Carlyle (2010), όπου δεν δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε στρατιωτικούς ήρωες (αν και αναφέρει μερικούς). Για τον Carlyle, ήρωας είναι ο σκανδιναβικός θεός Όντιν, ο Μωάμεθ, ο Σαίξπηρ, ο Λούθηρος και ο Ρουσσώ. Εντούτοις, ακόμα και στον μη στρατιωτικό χώρο είναι κάπως δύσκολη η κατηγοριοποίηση των ηρώων. Γιατί να μην είναι ήρωας ο Δίας, ο Ιησούς, ο Μίλτον ή ο Βολταίρος; Σίγουρα είναι για κάποιους άλλους.

Όμως, στην συγκεκριμένη περίπτωση, το θέμα είναι οι στρατιωτικοί ήρωες. Αυτό διευκολύνει την κατάσταση, διότι, η αντικειμενική κριτική και αξιολόγηση, είναι πολύ ευκολότερη σε αυτόν τον τομέα.

 Η Ελλάδα, με την μακρόχρονη ιστορία της, έχει αναδείξει πάμπολλους ήρωες. Από την Ομηρική εποχή τον Οδυσσέα και τον Αχχιλέα, από τους βασιλείς Λεωνίδα και Μέγα Αλέξανδρο, τους Αυτοκράτορες Ηράκλειο και Νικηφόρο Φωκά, τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, μεταξύ πολλών άλλων. Φυσικά, αυτοί είναι οι επιφανείς ήρωες. Όμως, σε αυτή την κατηγορία εμπεριέχονται και όλοι τους οι ακόλουθοι που δεν καταγράφτηκαν τα ονόματα τους.

Εκπληκτικό κλασσικό έργο, είναι οι ‘Παράλληλοι Βίοι’ του Πλουτάρχου. Μέγας Αλέξανδρος-Ιούλιος Καίσαρ, Πύρρος-Μάριος και Αγησίλαος-Πομπηίος, είναι κάποια απλά παραδείγματα ηρώων. Πάμπολλα επίσης, είναι τα έργα με ήρωες πολέμων του προηγούμενου αιώνος. Π.χ. όσον αφορά τον Β’ ΠΠ,  ήρωες θεωρούνται οι Eisenhower (2012, Ambrose), Patton( D’Este, 1999), Montgomery (Terry, 2010), Rommel (Irving, 2005) και Zhukov (Roberts, 2013), μεταξύ πολλών άλλων στην τόσο μεγάλη βιβλιογραφία που υπάρχει.

 Οι προηγούμενες αναφορές σε ηρωικά πρόσωπα, εύκολα δημιουργούν το συμπέρασμα,  πως οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί όπου συνελήφθησαν από τους Τούρκους, δεν είναι στρατιωτικοί ήρωες.

Καταρχάς, και οι δύο έχουν ακολουθήσει εκπαίδευση. Ως εκ τούτου, αυτό οδηγεί σε δύο συμπεράσματα.  Πρώτον, την εκπαίδευση την έχει πληρώσει ο Έλληνας φορολογούμενος: όλα τα έξοδα για τους μισθούς των ‘ανωτέρων’ τους, τα όπλα, τα κτήρια, τα καύσιμα, τις σφαίρες, τον εξοπισμό, το φαγητό, ακόμα και την ενδυμασία, την έχει πληρώσει ο Έλληνας φορολογούμενος.

Δεύτερον, έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία την εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει πως τηρούν τις προϋποθέσεις. Όπως ακριβώς, ένας απόφοιτος ιατρικής είναι υπεύθυνος για ιατρικό λάθος όπου θα κάνει ο ίδιος, έτσι ακριβώς, ένας απόφοιτος της αντίστοιχης σχολής είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για τα λάθη του. Δεν είναι φοιτητές, ούτε ερασσιτέχνες, αλλά επαγγελματίες.

Στον επαγγελματισμό, δ ε ν επιτρέπονται λάθη. Αυτή η δήλωση, είναι φυσικά κενού περιεχομένου για την πλειοψηφία των νεοελλήνων, που ονειρεύεται ακόμα να μπει στο δημόσιο. Ειδικά σε μια σοβαρή στρατιωτική εκπαίδευση, απαιτείται, απόλυτη Πρωσική πειθαρχία, που κρίνεται αποκλειστικά και μόνο, από το αποτέλεσμα. Δεν υπάρχουν άλλα κριτήρια πλην του αποτελέσματος, δηλαδή της υλοποιημένης εμπειρίας. Έτσι, το αποτέλεσμα-δηλαδή το παν-είναι πως τους συνέλαβαν. Δηλαδή, το καθήκον απέτυχε ολοκληρωτικά.

 Τι σημαίνει ακριβώς η σύλληψη; Οι λεπτομέρειες για το πως ακριβώς έγινε αυτή η πράξη, δεν έχουν καμία σημασία στο άρθρο, ούτε θα αναλυθούν. Αυτό που είναι απαραίτητο, είναι να τονιστεί αυτό το γεγονός και να αναλυθεί. Τι σημαίνει ακριβώς το γεγονός; Δικαιολογείται; Ή απλώς, αιτιολογείται;

Από την στιγμή που έχουν περάσει εκπαίδευση, σημαίνει πως-υποτίθεται-δεν είναι σε θέση να τους συλλαμβάνουν, αλλά το αντίθετο. Δεύτερον, ο ρόλος της περιπόλου, είναι ακριβώς αυτός: η άμεση ακινητοποίηση οποιουδήποτε περάσει παράνομα τα σύνορα (ή τις εγκαταστάσεις του στρατοπέδου κτλ).

Οποιοσδήποτε έχει πάει στρατό (δυστυχώς η Ελλάδα δεν είναι όπως το Ισραήλ, να πηγαίνουν και οι γυναίκες υποχρεωτικά), γνωρίζει πως, σε περίπτωση, που δεν αντιληφθεί την έφοδο ο στρατιώτης, κατά την διάρκεια της περιπόλου, θα υπάρξουν ποινές. Δηλαδή, ένας απλός φαντάρος, συνήθως φοιτητής ή πρώην εργαζόμενος που ξοδεύει πάρα πολλά ευρώ για την εξαναγκαστική του θητεία, θα υποστεί ‘φυλάκιση’ (απαγόρευση εξόδου από το στρατόπεδο).

Το στέλεχος όμως, που συλλαμβάνεται, ενώ υποτίθεται θα συλλάβει αυτός; Δέχεται μεταφορά μέσω πολυτελούς αεροπλάνου (πληρωμένο από τους Έλληνες φορολογουμένους πάλι), υποδοχή από υψηλόβαθμα στελέχη του στρατού, όπως επίσης, υπουργούς.  Άρα, τίθεται το εξής ερώτημα: υπάρχει ισότητα στις ποινές; Ή ο φορολογούμενος είναι πιο ευάλωτος και στις ποινές;

Οι επαγγελματίες στρατιωτικοί, συνελήφθησαν από τους Τούρκους (και εδώ διακρίνεται η ανωτερότητα της αποτελεσματικότητας τους), ενώ υποτίθεται πληρώνονται για να φυλάνε την περιοχή που τους έχει ανατεθεί.

            Εν κατακλείδι, η ταπείνωση που θα έρθει όταν γίνει πόλεμος, είναι εμφανέστατη για τον ρεαλιστή. Ο φανατικός, που διαφωνεί με την δήλωση αυτή, θα επικοινωνήσει με την πραγματικότητα μόλις ζήσει εμπειρικά την ήττα. Όταν ηρωποιείται η αποτυχία, δεν υπάρχει περιθώριο επιβίωσης.

Ambrose, S. E. (2012). The Supreme Commander: The war years of General Dwight D. Eisenhower. New York: Anchor Books.

Brighton, T. (2010). Patton, Montgomery, Rommel masters of war. New York: Broadway Books.

Carlyle, T. (2010). On Heroes, Hero-Worship, and the Heroic in History. Montana: Kessinger Publishing

DEste, C. (1999). Patton: A genius for war. Norwalk, CT: Easton Press.

Irving, I. (2015). Ρόμελ. Αθήνα: Γκοβότση

Roberts, G. (2013). Stalin's General: The Life of Georgy Zhukov. London: Icon  Books