Όλοι οι φυσιολογικοί άνθρωποι, προτιμούν μια λειτουργική Δημοκρατία. Δηλαδή, αριστοκρατική (με την αριστοτελική έννοια του όρου), αξιοκρατική και δίκαιη. Όμως, όταν αποτυγχάνει η διαδικασία, η ιστορία δείχνει πως μετατρέπεται σε Καισαρισμό. Ο Καισαρισμός, δεν έχει καμία σχέση με αποτυχημένες ιδεολογίες (ναζισμός, κομμουνισμός, φασισμός).
Ο ορισμός του Καισαρισμού αρχίζει με μια διαδικασία: την σταδιακή φθορά των θεσμών και των κατεστημένων, με αποτέλεσμα να δημιουργείται κίνδυνος για την επιβίωση του κράτους και του λαού, πολιτιστικά, δημογραφικά, οικονομικά και θεσμικά (Spengler, 2004). Αυτή η κατάσταση και το ένστικτο της αυτοσυντηρήσεως του ατόμου, αλλά και του συνόλου, φέρνει την σταδιακή αντικατάσταση του πλουραλισμού στην πολιτική, με έναν ισχυρό άνθρωπο, έναν ΄Καίσαρα’, χωρίς την απολυταρχική ή στρατιωτική έννοια που αυτομάτως ερμηνεύεται. Η μετατόπιση αυτή γίνεται με την θέληση του λαού. Ο Καίσαρας, δηλαδή ο ικανός ηγέτης, έχει έναν ρόλο που είναι η τελευταία και μη εναλλακτική λύση: να υπερασπίσει τον λαό, και να διασφαλίσει την επιβίωση του κράτους όσον αφορά τον πολιτισμό, την οικονομία, την δημογραφία και τους θεσμούς (Canfora, 2005).
Η διαδικασία έχει επιβεβαιωθεί ιστορικά σε αμέτρητους πολιτισμούς και πάμπολλες περιόδους. Η Μακεδονία, όταν ανέλαβε ο Φίλιππος Β’ (περίπου 358 π.Χ.) ήταν ένα Θηβαϊκό προτεκτοράτο υπό διάλυση, απειλούμενη από τους Παίονες (σημερινή περιοχή των Σκοπίων), τους Ιλλυριούς και ένα Θρακικό βασίλειο (Διόδωρος Σικελιώτης. 16.2). Επίσης, ήταν σχεδόν χρεοκοπημένη. Ταυτόχρονως, στην υπόλοιπη Ελλάδα, δεν υπήρχε καμία ξεκάθαρη πρώτη δύναμη και λόγω των αμέτρητων εξοντωτικών πολέμων, κανένας δεν ήταν εκείνη την περίοδο αρκετά ισχυρός (Hammond & Griffith. 2007. II). Η Μακεδονία επί Φιλίππου Β’, μέσα σε 22 χρόνια (358-336 π.Χ.), έγινε η πρώτη Ελληνική δύναμη και ίδρυσε το ‘Κοινό των Ελλήνων’, μια πανελλήνια οργάνωση με σκοπό την διατήρηση της ειρήνης στον Ελλαδικό χώρο, και τον πόλεμο κατά της Περσίας (Hammond, 2007). Ο γιός του, σε μόλις 13 χρόνια, κατάφερε να γίνει ο ισχυρότερος Βασιλιάς του τότε γνωστού κόσμου, να δημιουργήσει μια απέραντη αυτοκρατορία όπου σταδιακά, μετά τον θάνατο του, θα χωριζόταν σε ‘Ελληνιστικά’ βασίλεια, με αποτέλεσμα την υπερεπέκταση του Ελληνικού πολιτισμού. Ακολούθησε η δημιουργία της ‘κοινής’ Ελληνικής διαλέκτου, μία μίξη Αττικής και Αλεξανδρινής. Επίσης έγινε απόπειρα νομισματικής ενώσεως. Πριν 35 έτη, το βασίλειο ήταν έτοιμο να καταρρεύσει.
Η Κίνα (το ‘Μέσο Βασίλειο’), γνώρισε την περίοδο των εμπόλεμων κρατών για 254 έτη (475-221 π.Χ.). Όπως και στην Ελλάδα μέχρι τον Φίλιππο Β’ και τον Μέγα Αλέξανδρο, κανένα βασίλειο δεν ήταν αρκετά ισχυρό για να ενοποιήσει τα υπόλοιπα, οι πόλεμοι ήταν συχνοί και υπερβολικά βίαιοι με καταστρεπτικές συνέπειες (Kissinger, 2011). Όλα αυτά έληξαν το 221 π.χ. με τον Τσιν Σι Χουάνγκ: διόρθωσε την χαοτική κατάσταση ενοποιώντας όλα τα βασίλεια, έγινε αυτοκράτορας και όρισε το όνομα του ως το υπέρτατο αξίωμα. Περαιτέρω έργα του, ήταν η ενοποίηση του νομίσματος, της γλώσσας και η δημιουργία του Σινικού τείχους (Lewis & Brooke, 2010).
Η Ινδία, αφού σαρώθηκε από διάφορες εισβολές Περσών, και αργότερα Ελλήνων υπό τον Μεγά Αλεξάνδρο, όπως επίσης και από αμέτρητους πολέμους μεταξύ των διάσπαρτων βασιλείων της, ενώθηκε υπό την ηγεσία του Τσαντραγκούπτα (320 π.X.) και του Ασόκα. Ακολούθησε απόπειρα ενοποιήσεως γλώσσας και νομίσματος. Κυβερνούσαν ένα κράτος, σχεδόν όσο η σημερινή Ινδία (Allen, 2003).
Η σύγχρονη Ευρωπαϊκή ιστορία είναι κάπως πιο γνωστή, οπότε ας αναφερθεί μόνο ο Καισαρισμός του Μπίσμαρκ. Η Γερμανία, χωρισμένη σε Πρωσία, Αυστρία και αμέτρητα Γερμανικά πριγκιπάτα, γνώρισε την εκμετάλλευση του Γαλλικού επεκτατισμού. Από αριστερά η επεκτατική Γαλλία, και από δεξιά η όλο και πιο ισχυρή Ρωσία. Όσο ήταν αδύναμη, γινόταν πεδίο μάχης, π.χ. στον Τριακονταετή πόλεμο (1618-1648) έχασε το 1/3 του πληθυσμού της (Kissinger, 1995). Μόλις όμως ενώθηκε (1871), υπό στην σταδιακή οικονομική ενοποίηση και την ισχυρή θέληση της Πρωσίας του Μπίσμαρκ, έγινε πιο ισχυρή από όλες τις ευρωπαϊκές δυνάμεις, ιδιαιτέρως στον στρατιωτικό τομέα (Steinberg, 2012).
Παρομοίως, η Ελλάδα, πριν την άνοδο του Βενιζέλου στην εξουσία ήταν ένα κράτος μέχρι την Λαμία. Αφού ταπεινώθηκε κατά τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, ακολούθησε μια γενική παρακμή του τόπου. Λίγο αργότερα, έγινε η επανάσταση στο Γουδί (1909), όπου οδήγησε στην άνοδο του Βενιζέλου (Βακαλόπουλος, 2005). Ο Καισαρισμός του Βενιζέλου (με συνεργάτη και αργότερα αντίπαλο τον Καισαρισμό του Βασιλιά), κατάφερε να τριπλασιάσει το κράτος, να απελευθερώσει ελληνικά εδάφη σε Ήπειρο, Μακεδονία και Θράκη. Μάλιστα έφτασε μέχρι την Άγκυρα, και μόλις έπεσε ο Καισαρισμός (για επιπόλαιους εσωτερικούς λόγους), η εκστρατεία καταστράφηκε με τις συνέπειες να είναι γνωστές. Έπειτα, από το 1915 μέχρι το 1935, δηλαδή την δικτατορία Μεταξά, πέρασαν άνω των τριάντα κυβερνήσεων. Τα κόμματα απέτυχαν ολοκληρωτικά και η βραχυπρόθεσμη πολιτική τους διόγκωνε τα προβλήματα. Η αστάθεια φυσικά, έστρωσε το έδαφος για την δικτατορία, όπου ο λαός την υποδέχθηκε όχι από ιδεολογική συμπάθεια, αλλά από έντονη επιθυμία για επιβίωση, όπως επίσης, λόγω της αποτυχίας των κομμάτων. Δεν υπήρχε η ωριμότητα για λειτουργική δημοκρατία. Φυσικά, ο Καισαρισμός σήμερα είναι διαφορετικός, αν και η ουσία παραμένει η ίδια.
Παρομοίως, η Ελλάδα, πριν την άνοδο του Βενιζέλου στην εξουσία ήταν ένα κράτος μέχρι την Λαμία. Αφού ταπεινώθηκε κατά τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, ακολούθησε μια γενική παρακμή του τόπου. Λίγο αργότερα, έγινε η επανάσταση στο Γουδί (1909), όπου οδήγησε στην άνοδο του Βενιζέλου (Βακαλόπουλος, 2005). Ο Καισαρισμός του Βενιζέλου (με συνεργάτη και αργότερα αντίπαλο τον Καισαρισμό του Βασιλιά), κατάφερε να τριπλασιάσει το κράτος, να απελευθερώσει ελληνικά εδάφη σε Ήπειρο, Μακεδονία και Θράκη. Μάλιστα έφτασε μέχρι την Άγκυρα, και μόλις έπεσε ο Καισαρισμός (για επιπόλαιους εσωτερικούς λόγους), η εκστρατεία καταστράφηκε με τις συνέπειες να είναι γνωστές. Έπειτα, από το 1915 μέχρι το 1935, δηλαδή την δικτατορία Μεταξά, πέρασαν άνω των τριάντα κυβερνήσεων. Τα κόμματα απέτυχαν ολοκληρωτικά και η βραχυπρόθεσμη πολιτική τους διόγκωνε τα προβλήματα. Η αστάθεια φυσικά, έστρωσε το έδαφος για την δικτατορία, όπου ο λαός την υποδέχθηκε όχι από ιδεολογική συμπάθεια, αλλά από έντονη επιθυμία για επιβίωση, όπως επίσης, λόγω της αποτυχίας των κομμάτων. Δεν υπήρχε η ωριμότητα για λειτουργική δημοκρατία. Φυσικά, ο Καισαρισμός σήμερα είναι διαφορετικός, αν και η ουσία παραμένει η ίδια.
Ο δρόμος προς τον Καισαρισμό στην σύγχρονη εποχή, απαιτεί τα εξής στοιχεία:
· 1) Πολιτική όπου στοχεύει μόνο σε βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα.
· 2) Φθορά του σεβασμού απέναντι στην έννοια του πολιτεύματος, την δημοκρατία.
· 3) Παρακμή των κοινωνικών και συνταγματικών αξιών.
· 4) Σταδιακή αντικατάσταση της ιεραρχήσεως των αναγκών.
· 5) Προοδευτική αύξηση αποστάσεως μεταξύ του πολιτικού χώρου και των ‘απλών’ πολιτών.
1) Πολιτική όπου στοχεύει μόνο σε βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα.
Είναι ολοφάνερο πως η κυβέρνηση δεν έχει πάρει ούτε μια μακροπρόθεσμη απόφαση. Δεν χρειάζεται ειδίκευση στην οικονομία, για να καταλάβει κάποιος, πως, όσο περισσότερο αυξάνεται η φορολογία, μειώνονται οι μισθοί και οι συντάξεις, και επηρεάζονται αρνητικά οι επενδύσεις, μακροπρόθεσμα όχι μόνο δεν λύνεται το πρόβλημα, αλλά διογκώνεται. Ο αντικαπιταλισμός και η αντιευρωπαϊκή πολιτική της κυβερνήσεως, δηλαδή το εξάμηνο Βαρουφάκη, προκάλεσε ζημιά περίπου 200 δισεκατομμύρια Ευρώ κατά τις υψηλότερες εκτιμήσεις (1), ενώ κυβερνητικές πηγές δηλώνουν 35 δισεκατομμύρια (2). Είναι ξεκάθαρο πως τίποτα από όλα αυτά δεν εξέτασε μακροπρόθεσμες συνέπειες. Επιπροσθέτως, η κυβέρνηση έχει παραλείψει το μείζον ζήτημα, όπου είναι το δημογραφικό. Δεν χρειάζεται ανάλυση για την καταστροφή που προκαλεί αυτή η παράμετρος, σε οποιονδήποτε τομέα: οικονομικό, πολιτιστικό, κοινωνικό. Όμως, αυτό που πρέπει να τονιστεί, είναι πως σε αυτή την περίπτωση, το ένστικτο της αυτοσυντηρήσεως κυριαρχεί στον ψυχισμό του ατόμου.
Έπειτα, στην εξωτερική πολιτική, είναι φανερό πως δεν υπάρχει καμία μακροπρόθεσμη εξέταση των αποφάσεων. Στο θέμα της ονομασίας των Σκοπίων, η κυβέρνηση θέτει σε κίνδυνο 2 εκατομμύρια Έλληνες, και θυσιάζει το θεμέλιο της Ελληνικής ταυτότητας. Η Ελληνική ταυτότητα βγαίνει μέσα από την Ελληνική Επανάσταση, όπου είχε ως πρωτεργάτη τον Γρηγόριο Ζαλύκη, έναν Μακεδόνα από την Θεσσαλονίκη. Το 1809 ίδρυσε την οργάνωση ‘Ελληνόγλωσσο Ξενοδοχείο’, πρόδρομο της Φιλικής Εταιρείας, μιας και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, ένας εκ των ιδρυτών της Φ.Ε. ήταν μέλος του ‘Ελληνόγλωσσου Ξενοδοχείου’ (Καργάκος, 2010). Αυτή η Ελληνική ταυτότητα διατηρήθηκε μέσω της ελληνο-ορθοδοξίας κατά την τουρκοκρατία (διότι τότε η θρησκευτική ταυτότητα ήταν άνω της εθνικής), και πηγάζει από την Ρωμαϊκή (η αλλιώς ‘Βυζαντινή’) Αυτοκρατορία, όπου υπήρχε έντονο Ελληνικό στοιχείο στα εδάφη της. Το τελευταίο, ήταν αποτέλεσμα της δημιουργίας των Ελληνιστικών Βασιλείων (κυρίως των Σελευκιδών, Πτολεμαίων και της Περγάμμου), αποτέλεσμα της εκστρατείας του Αλεξάνδρου.
Συνεπώς, το να χάσει η Ελλάδα την Μακεδονία και τον Μέγα Αλέξανδρο από την ιστορία της, είναι σαν να έχανε το Ισραήλ τον Μωυσή και την Ιερουσαλήμ από την ταυτότητα του, ή ο μουσουλμανικός κόσμος την Μέκκα και την αραβική καταγωγή του προφήτη.
Φυσικά, παρόμοιοι στοχασμοί αφορούν μακροπρόθεσμη εξέταση του ζητήματος, δηλαδή ακριβώς το αντίθετο από αυτό που γίνεται σήμερα. Η ολοκληρωτικά αποτυχημένη εξωτερική πολιτική του Πρωθυπουργού και του Υπουργού εξωτερικών, στοχεύει σε μια ‘λύση’ βραχυπρόθεσμη, δηλαδή με πιο απλά λόγια, ως ένα θέμα που πρέπει να ‘ξεμπερδεύει’. Ούτως ή άλλως, φαίνεται πως δεν τους αφορούν οι συνέπειες μόλις πέσουν από την εξουσία.
Ως εκ τούτου, την ίδια προσέγγιση ακολουθούν και απέναντι στην Τουρκία. Η τελευταία, έχοντας έναν εκπληκτικό στρατό, μπορεί να κατακτήσει οποιοδήποτε Ελληνικό έδαφος αποφασίσει, όχι μόνο χάριν της συντριπτικής υπεροπλίας της, αλλά και λόγω της πραγματικής στρατιωτικής της εμπειρίας κατά των Κούρδων, των Σύριων και των Ιρακινών. Αντιθέτως, η τωρινή κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες, δεν ενδιαφέρθηκαν να διατηρήσουν μια μακροπρόθεσμη ισορροπία δυνάμεων, ο μοναδικός τρόπος να περιοριστεί ρεαλιστικά η χρήση βίας. (Kissinger, 1995).
Φυσικά, η αποτυχία αυτή, όχι μόνο ενισχύει την τουρκική προκλητικότητα, αλλά ταυτοχρόνως την διατηρεί. Παρ’ όλα αυτά, ο ΕΣ βασίζεται σε φλύαρες δηλώσεις περί της «υπεράσπισης της Εθνικής κυριαρχίας», στην επίκληση του «διεθνές δικαίου» και σε αναφορές περί της συμμαχίας με την Τουρκία στο ΝΑΤΟ, σαν να μην γνωρίζει η Τουρκία ότι συμμετέχει στον οργανισμό. Παράλληλα, πατριωτικά παραληρήματα κυκλοφορούν διάφορες μυθολογίες, πως ο Τουρκικός στρατός είναι αδύναμος, λόγω των μαζικών συλλήψεων για το πραξικόπημα. Αντιθέτως, η εισβολή στην Συρία εναντίον του Συριακού στρατού, και 2 κουρδικών οργανώσεων, απέδειξε πως έχει την δύναμη να επεκταθεί η Τουρκία, σε έδαφος όπου πολεμάει εμπειροπόλεμο προσωπικό. Είναι λογικό να βασίζονται στην φαντασία, διότι η αντίθετη περίπτωση, δηλαδή το να μετατραπεί η Ελλάδα σε Ισραήλ, απαιτεί σοβαρότητα και εκπαίδευση, δηλαδή έργα και όχι λόγια.
Συμπερασματικά, για να κρατηθεί στην εξουσία η κάθε κυβέρνηση στην Ελλάδα, στοχεύει σε βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, που καταστρέφουν την μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ανάπτυξη σε όλους τους τομείς. Αυτή η τακτική, σαν λερναία ύδρα, δημιουργεί ακόμα περισσότερα προβλήματα, λυγίζοντας την κοινωνία όσο ζει τις μελλοντικές συνέπειες, προετοιμάζοντας την για αλλαγή, όπου αποκλείεται να έρθει από αυτή την νοοτροπία και από αυτούς τους θεσμούς. Φυσικά, την λερναία ύδρα την σκότωσε ο Ηρακλής, δηλαδή αλληγορικά η ισχύς του βασίστηκε σε μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
· 2) Φθορά του σεβασμού απέναντι στην έννοια του πολιτεύματος.
Κανένα πολίτευμα δεν διατηρείται χωρίς σεβασμό. Ο σεβασμός μπορεί να διατηρείται μέσω βιώματος, ή απλώς μιας αυταπάτης. Στην αρχαία Αθήνα, η έννοια του πολίτου ήταν ιερή (Γιανναράς, 1998). Ο Μακεδόνας βασιλιάς (όπως και οι Σπαρτιάτες) ήταν απόγονοι του Ηρακλή, συνεπώς είχαν θεϊκό αίμα (Hammond, 2007). Ο Μέγας Αλέξανδρος δημιουργούσε σεβασμό διαδίδοντας πως είναι γιός του Άμμωνος Διός, και η παράδοση αυτή συνεχίστηκε στην ’Ελληνιστική’ εποχή’, όπου ο Έλληνας βασιλιάς ήταν θεός, π.χ. οι Πτολεμαίοι φαραώ της Αιγύπτου (Droysen, 1993). Επιπροσθέτως, όταν η Ρώμη έγινε Αυτοκρατορία δανείστηκε την παράδοση του Μεγάλου Αλεξάνδρου και έτσι ο Αύγουστος, και οι επόμενοι αυτοκράτορες, είχαν ‘θεϊκή’ καταγωγή. (Eck, 2014).
Στο ανατολικό κομμάτι της Αυτοκρατορίας (την ‘Βυζαντινή’) ο αυτοκράτορας εκπροσωπούσε τον Θεό. Όπως επίσης και στην Άγια Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία υπό των οίκο των Αψβούργων, μέχρι να καταλυθεί από τον Ναπολέοντα. Η Αμερικανική, αλλά κυρίως η Γαλλική Επανάσταση, κατέστρεψε την προηγούμενη τάξη αλλά επέβαλε σεβασμό απέναντι στην έννοια της δημοκρατίας. Βέβαια, η Γαλλική Επανάσταση επεκτάθηκε μόνο με τον Καισαρισμό του Ναπολέωντος, και λίγο αργότερα ο βασιλικός οίκος επέστρεψε στην θέση του.Η Σαουδική Αραβία, σήμερα, είναι ένα θεοκρατικό κράτος και η βασιλική οικογένεια εκπροσωπεί την εξουσία του θεού τους. Εάν καταρρεύσει αυτή η ιδέα τότε το κράτος θα αφανιστεί. Το ίδιο ισχύει και για το σύγχρονο επαναστατικό Ιράν. Οι ιδέες της δημοκρατίας, της Ελευθερίας και μετέπειτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι που δημιούργησαν και διατηρούν τις ΗΠΑ. Τα παραδείγματα είναι αρκετά, για να τονίσουν πως ο σεβασμός απέναντι στην έννοια του πολιτεύματος βασίζεται στα εξής. Πρώτον, μια κοινή συλλογική ιδέα που παρουσιάζεται ως αυταπόδεικτη (δεν έχει καμία σημασία αν είναι, ή δεν είναι αληθινή). Δεύτερον, μια παραδειγματική συμπεριφορά από την πολιτική ηγεσία όπου διατηρεί την ύπαρξη της ιδέας. Τρίτον, η λειτουργία του πολιτεύματος ως βίωμα, και όχι ως θεωρητική προτίμηση.
Στο ανατολικό κομμάτι της Αυτοκρατορίας (την ‘Βυζαντινή’) ο αυτοκράτορας εκπροσωπούσε τον Θεό. Όπως επίσης και στην Άγια Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία υπό των οίκο των Αψβούργων, μέχρι να καταλυθεί από τον Ναπολέοντα. Η Αμερικανική, αλλά κυρίως η Γαλλική Επανάσταση, κατέστρεψε την προηγούμενη τάξη αλλά επέβαλε σεβασμό απέναντι στην έννοια της δημοκρατίας. Βέβαια, η Γαλλική Επανάσταση επεκτάθηκε μόνο με τον Καισαρισμό του Ναπολέωντος, και λίγο αργότερα ο βασιλικός οίκος επέστρεψε στην θέση του.Η Σαουδική Αραβία, σήμερα, είναι ένα θεοκρατικό κράτος και η βασιλική οικογένεια εκπροσωπεί την εξουσία του θεού τους. Εάν καταρρεύσει αυτή η ιδέα τότε το κράτος θα αφανιστεί. Το ίδιο ισχύει και για το σύγχρονο επαναστατικό Ιράν. Οι ιδέες της δημοκρατίας, της Ελευθερίας και μετέπειτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι που δημιούργησαν και διατηρούν τις ΗΠΑ. Τα παραδείγματα είναι αρκετά, για να τονίσουν πως ο σεβασμός απέναντι στην έννοια του πολιτεύματος βασίζεται στα εξής. Πρώτον, μια κοινή συλλογική ιδέα που παρουσιάζεται ως αυταπόδεικτη (δεν έχει καμία σημασία αν είναι, ή δεν είναι αληθινή). Δεύτερον, μια παραδειγματική συμπεριφορά από την πολιτική ηγεσία όπου διατηρεί την ύπαρξη της ιδέας. Τρίτον, η λειτουργία του πολιτεύματος ως βίωμα, και όχι ως θεωρητική προτίμηση.
Υπάρχει κάτι από όλα αυτά στην Ελλάδα σήμερα; Προφανώς, η εξουσία δεν παρουσιάζεται ως εκπροσώπηση του Θεού. Έτσι, επιβάλλεται να υπάρχει σεβασμός απέναντι στο πολίτευμα ως πράγμα καθεαυτό. Αυτομάτως, το απαραίτητο μέσο που διασφαλίζει την διαδικασία αυτή, είναι η παιδεία. Αυτή είναι και η ορθή άποψη του Αριστοτέλους (Πολιτικά, VIII, 1337a). Ειδικά σε μια δημοκρατία ο πολίτης θα πρέπει να έχει υψηλή παιδεία. Όμως, είναι φανερό πως υπάρχει τεράστια έλλειψη παιδείας στην Ελλάδα. Ούτως ή άλλως, η άνοδος της ‘ριζοσπαστικής αριστεράς’ κατά του Ευρώ, της ΕΕ, της Αμερικής, του ΝΑΤΟ, ο λαϊκισμός του «go back Κυρία Μerkel» (3), και του «εμείς θα βαράμε τα νταούλια κ αι οι αγορές θα χορεύουν» (4), είναι κάποιες από τις αμέτρητες αποδείξεις απώλειας παιδείας. Τα ίδια μπορούν να γραφτούν για κάθε κόμμα ανεξαιρέτως αλλά λόγω οικονομίας δεν θα γίνει επέκταση. Η έλλειψη παιδείας, σημαίνει πως το πολίτευμα δεν θα διατηρηθεί από κανέναν.
Όσον αφορά την παραδειγματική συμπεριφορά, είναι ξεκάθαρο πως η ηγεσία είναι, τουλάχιστον υποκριτική. Μέλη της ‘ριζοσπαστικής αριστεράς’, που είναι κατά του κεφαλαίου, θεωρητικά, πρακτικά έχουν τις εξής περιουσίες:
Παπαδημούλης (543.200), Σταθάκης (279.486), Βαρεμένος (420.000 όπου στα 300.000 είναι συνδικαιούχος με συγγενή), Αμανατίδης (σχεδόν μισό εκατομμύριο μαζί με συγγενή συνδικαιούχο) (5). Παράλληλα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας, δηλαδή κάποιος που όντως παράγει υπηρεσίες ή προϊόντα, πληρώνει 75% του εισοδήματος του σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές (6). Φυσικά, δεν έχει υπάρξει ούτε μια παραίτηση για σοβαρότατα θέματα, όπως η οικολογική καταστροφή στον Σαρωνικό, η καταστροφή της μάνδρας με τουλάχιστον 15 νεκρούς (7) ο θάνατος εντεκάχρονου παιδιού από ‘αδέσποτη’ σφαίρα στο Μενίδι, και πόσα άλλα συμβάντα ολοκληρωτικής αποτυχίας.
Επιπροσθέτως, τα ΜΜΕ αντιμετώπισαν αρνητικά τα συλλαλητήρια που έγιναν για την Μακεδονία, δηλαδή διαδηλώσεις δημοκρατικές, μαζικές, που είχε να δει ο τόπος για δεκαετίες. Φυσικά, το μήνυμα των συλλαλητηρίων δεν σημαίνει τίποτα για τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό εξωτερικών. Σε μια κανονική δημοκρατία θα έπρεπε να είχε γίνει δημοψήφισμα. Ως εκ τούτου, το ένστικτο της αυτοσυντηρήσεως, αναδύεται στον λαό, αγνοώντας το αν θα επιβιώσει λόγω κομματικών δημοκρατικών αρχών ή όχι.. Ο πολίτης, που είναι άνθρωπος, δηλαδή οργανισμός, έχει ως βασική του προτεραιότητα την επιβίωση. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει σώφρων άνθρωπος που να δεχθεί να πολεμήσει για την σημερινή κοινοβουλευτική δημοκρατία στην Ελλάδα, με τα σημερινά κόμματα για να διατηρηθεί αυτή η εξαθλίωση.
· 3) Παρακμή των συνταγματικών αξιών
Όσον αφορά το πολίτευμα ως βίωμα και όχι ως θεωρητική προτίμηση, είναι ολοφάνερο πως το σύνταγμα δεν εφαρμόζεται. Ας γίνουν λίγες αναφορές σε άρθρα του συντάγματος.
«Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα» (1.3) Όμως, είναι γεγονός πως για την οικονομία της χώρας δεν αποφασίζουν οι κυβερνήσεις.
«Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου» (4.1). Βέβαια, οι βουλευτές έχουν ‘ασυλία’ και πολλοί συμπολίτες θεωρούν πως υπάρχει διαφορετική μεταχείριση, ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του καθενός.
«Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις» (4.2). Παρ’ όλα αυτά, μόνο οι άνδρες κάνουν υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, σε αντίθεση με το Ισραήλ.
«Η οικογένεια, ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Έθνους, καθώς και ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του Κράτους» (21.1). Η αποτυχία του δημογραφικού, αποδεικνύει πως δεν εφαρμόζεται.
Οι αναφορές αρκούν, για να δείξουν πως υπάρχει τεράστιο χάσμα μεταξύ θεωρίας και πράξεως. Ο πολίτης αρχίζει να αναρωτιέται γιατί να σέβεται κάτι που δεν σέβονται οι ανώτερες αρχές, πόσο μάλλον όταν δεν εφαρμόζεται.
· 4) Σταδιακή αντικατάσταση της ιεραρχήσεως των αναγκών.
Όλα αυτά, οδηγούν σε μια αναδόμηση της ιεραρχήσεως των αναγκών. Δηλαδή, του στοιχείου όπου αποτελεί το θεμέλιο κάθε πολιτισμού και κάθε συμπεριφοράς (Γιανναράς, 1998). Σε αυτό το σημείο, σε κάθε παρόμοια ιστορική περίοδο, και σε κάθε λαό, χτίζεται το έδαφος που οδηγεί προς τον Καισαρισμό.
Η Ρωσία, ξεφτιλίστηκε με την διάλυση της ΕΣΣΔ, χάνοντας εδάφη που είχε από την εποχή του Μεγάλου Πέτρου (1672-1725). Η εποχή Γέλτσιν είναι μια ταπεινωτική περίοδος, που χαρακτηρίζεται από την διακυβέρνηση ενός αλκοολικού, ραγδαία αύξηση της φτώχειας στην ήδη φτωχή Ρωσία, συγκέντρωση του πλούτου σε Ρώσους ολιγάρχες, και παρακμή σε κάθε επίπεδο (Bushkovitch, 2016). Όλα αυτά προετοίμασαν το έδαφος για τον Καισαρισμό, στο πρόσωπο του Πούτιν. Αφού ανέλαβε μια κατεστραμμένη χώρα, κατάφερε να αναβαθμίσει τον Ρωσικό στρατό (φανερή η επιτυχία του στην Τσετσενία, στην Συρία και στην Ουκρανία), να κλείσει σπουδαίες συμφωνίες στον τομέα της ενέργειας, αυξάνοντας έτσι την διπλωματική του θέση, και να ανεβάσει την Ρωσική οικονομία, μέχρι φυσικά να υποστεί τις κυρώσεις που του επέβαλε η Δύση. Πάντως, ανεξαρτήτως των δυσκολιών, ο Πούτιν στοχεύει μακροπρόθεσμα.
Η Κίνα, μια τεχνολογικά και οικονομικά καθυστερημένη χώρα, αφού υπέστη την καταστροφική κομμουνιστική προσέγγιση του Μάο, με εκατομμύρια νεκρούς, μετατράπηκε σε παγκόσμια οικονομική δύναμη μέσα σε ελάχιστα χρόνια χάρη στον Ντενγκ Σιαοπίνγκ (δεκαετία του 80). Είναι υπεύθυνος για όλες τις καπιταλιστικές μεταρρυθμίσεις, με τον Κινεζικό τρόπο. Ο σημερινός Πρόεδρος, Τσι, έχει αυξήσει την εξουσία του λειτουργήματος, έχει μεγαλώσει το χρονικό όριο εξουσίας, και οδηγεί την Κίνα, σταδιακά, στην περαιτέρω οικονομική άνοδο, σε σημείο όπου μελετητές αναφέρουν πως σε λίγα χρόνια θα ξεπεράσει και τις ΗΠΑ (8). Πρόκειται για Καισαρισμό, Κινεζικού τύπου, που έσωσε την Κίνα από τις ταπεινώσεις που βίωσε από την Δύση επί δεκαετίες. Ο Σιαοπίνγκ έθεσε μια πολιτική με μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, και πέτυχε (Fenby, 2013).
Στις ΗΠΑ, μια κοινωνία με ασύλληπτη δύναμη αλλά και πάρα πολλά εσωτερικά προβλήματα, ο Πρόεδρος Τραμπ παίρνει σταδιακά, όλο και περισσότερη εξουσία. Οι συχνότατες απολύσεις στο επιτελείο του δημιουργούν, απλώς, την περαιτέρω εμπλοκή του Προέδρου στα ζητήματα. Το κλείσιμο του ομοσπονδιακού κράτους, η αύξηση της παράνομης μετανάστευσης και η εκροή Αμερικανικών κεφαλαίων, έχουν ως αποτέλεσμα τον Καισαρισμό αμερικανικού τύπου. Αυτό που αυξάνει τον Καισαρισμό, είναι η εμμονή του τύπου με τον συγκεκριμένο Πρόεδρο, αγνοώντας την δραστηριότητα του επιτελείου του, που κανονικά θα έπρεπε να δέχεται πολύ παραπάνω προβολή. Έτσι, δημιουργείται η εικόνα πως ο Τραμπ κυβερνάει μόνος του, και τα μέλη του επιτελείου είναι απλώς μαριονέτες. Όμως, είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτό πως ο Υπουργός Άμυνας, Μάτις, και ο Υπουργός Εξωτερικών, Πομπέο, μεταξύ άλλων, είναι απλώς μαριονέτες: εκτελούν κανονικά το καθήκον τους και διαμορφώνουν την πολιτική ατζέντα. Συνεπώς, ο τύπος από μόνος του αυξάνει τον Καισαρισμό.
Είναι πολύ νωρίς για να κριθούν τα αποτελέσματα της Προεδρίας Τραμπ, σε σύγκριση με τους προηγούμενους Προέδρους που κυβερνάνε για δεκαετίες. Το ζητούμενο είναι, πως στοχεύει σε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, όπως και οι προηγούμενοι. Το Αμερικανικό χρέος, το δημογραφικό, η μείωση της φορολογίας και η αύξηση της στρατιωτικής δυνάμεως, αφορούν το μέλλον. Όπως επίσης, η κυβέρνηση Ομπάμα εστίασε στα εσωτερικά ζητήματα, αποσκοπώντας σε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
Στην Ελλάδα, αφού κατέρρευσαν τα κόμματα, η έννοια του πολιτεύματος, η οικονομία, η άμυνα και το δημογραφικό, έχει στρωθεί το έδαφος προς τον Καισαρισμό. Φυσικά, ο Καισαρισμός δεν θα είναι δικτατορία, αλλά δημοκρατία, όπως ακριβώς στις ΗΠΑ και στην Ρωσία, όπου δεν κυβερνούν δικτάτορες αλλά ισχυροί πολιτικοί. Ούτε σημαίνει πως η οικονομία θα είναι συγκεντρωτική: οι ΗΠΑ είναι ταιριαστό παράδειγμα. Αντιθέτως, στην Τουρκία όπου πολλά χαρακτηριστικά είναι δικτατορικά, υπάρχει απόπειρα συγκεντρωτισμού, με αποτέλεσμα την πτώση της αξιοπιστίας και την σταδιακή υποτίμηση της λίρας. Εννοείται πως οποιαδήποτε φίμωση του τύπου στην σημερινή εποχή, είναι όχι απλά επικίνδυνη, αλλά και αδύνατη.
Στις βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου 2015, Ο σύριζα πήρε 36.34%, ψήφισε το 63.94% και απείχε το 36% (9). Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 η αποχή άγγιξε σχεδόν 44% και ψήφισε το 56.11% (10). Στο πρόσφατο τουρκικό δημοψήφισμα για την αναθεώρηση του συντάγματος, το ‘ναι’ του Ερντογάν πήρε 51.4%, ψήφισε το 85% με αποχή 15% (11). Ο Ελληνικός τύπος τον παρουσίασε ως «αποδυναμωμένο». Εντούτοις, έχει πολύ μεγαλύτερη αποδοχή από την Ελληνική κυβέρνηση στο υψηλότερο της ποσοστό του Ιανουαρίου 2015, πόσο μάλλον σήμερα.
Μετά την άνοδο της ΝΔ ως επόμενη κυβέρνηση, και αργότερα την πτώση της, το κομματικό σύστημα θα έχει ουσιαστικά πεθάνει, στρώνοντας τον δρόμο προς τον Καισαρισμό μέσω κομματικής διαδικασίας. Για να λειτουργεί σταθερά μια δημοκρατία, θέλει 2 σοβαρά και κυρίαρχα κόμματα, όπως στις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα, τα υπόλοιπα κόμματα, θα παραμείνουν να έχουν μικρά ποσοστά, και στην περίπτωση που μαζέψουν σχετικά μεγάλα, δεν θα έχουν αντοχή.
Εάν κάποιος αναλογιστεί αυτά που αναφέρθηκαν για τον Βενιζέλο και την αστάθεια του 1915-1935, εύκολα συμπεραίνει πως η αστάθεια είναι γνώριμη κατάσταση στην Ελλάδα. Συνεπώς, ως μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, απαιτείται προσεκτικός ελιγμός, που ναι μεν θα προέλθει από την κομματική διαδικασία, αλλά θα στοχεύει στην λύση των προβλημάτων, και όχι στην εκμετάλλευση της εξουσίας. Συνεπώς ο καισαρισμός δεν γίνεται να είναι αντιδημοκρατικός, αντιαμερικανικός, αντινατοϊκός και αντιευρωπαϊκός. Το κλειδί για την επιτυχία του Καισαρισμού, είναι να πετάξει στα σκουπίδια την αποτυχημένη ερμηνεία του ιστορικού υλισμού, και να διασφαλίσει την διαφορετική ιεράρχηση αναγκών.
Η νέα αυτή ιεράρχηση είναι η εξής: η εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης επιβίωσης. Δηλαδή: αύξηση των επενδύσεων, ιδιωτικοποίηση εταιρειών και μείωση φορολογίας. Επίσης, η ώριμη αναβάθμιση του στρατού, με έμφαση στην εμπειρία και την ρεαλιστική εκπαίδευση. Συνοπτικά, απαιτείται ένα Ισραηλινό μοντέλο. Ισραηλινή προσέγγιση απαιτείται και στο θέμα των Σκοπίων. Οποιαδήποτε πίεση ή αναγνώριση από εκατοντάδες χώρες της Παλαιστίνης, δεν επηρεάζουν την αποφασιστικότητα και την ανωτερότητα του Ισραήλ. Ως εκτούτου, είναι απαραίτητη η κίνηση των Ελληνικών λόμπυ. Παραδείγματος χάριν, για τον Brzezinski (1998), τρια είναι τα πιο δυνατά λόμπυ στις ΗΠΑ: εβραϊκό, ελληνικό και αρμένικο. Καιρός να αξιοποιηθεί. Αυτή είναι η νέα ιεράρχηση που, τουλάχιστον ως επιτακτικότητα, αντικαθιστά την προηγούμενη: θέση στο δημόσιο, σοσιαλιστική-αριστερή μόδα, μπουζούκια, δάνεια και διαφθορά. Η επιτυχία καθορίζεται από έναν παράγοντα, που ακούγεται τυπικός, αλλά είναι το συστατικό της επιτυχίας: θέληση (LeBon, 1998), για την ακρίβεια, θέληση με μακροπρόθεσμη στρατηγική.
Παραπομπές:
Allen, C. (2013). Ashoka: The Search for India's Lost Emperor. London: Abacus
Αριστοτέλης. Πολιτικά.
Brzezinski, Z. (1998). Η Μεγάλη Σκακιέρα. Αθήνα: Λιβάνη
Bushkovitch, P. (2016). Ιστορία της Ρωσίας. Αθήνα: Αιώρα
Canfora, L. (2005). Ιούλιος Καίσαρας: ο Δημοκρατικός Δικτάτορας. Αθήνα: Σαββάλας
Γιανναράς, Χ. (1998). Η Απανθρωπία του Δικαιώματος. Αθήνα: Δόμος.
Eck, B. (2014). Η Εποχή του Αυγούστου. Αθήνα: Πεδίο.
Διόδωρος Σικελιώτης. Ιστορική Βιβλιοθήκη. 16.
Droysen, J.G. (1993). Ιστορία των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αθήνα: Ελευθεροτυπία.
Durant,, W. (1969). Παγκόσμιος Ιστορία του Πολιτισμού. Γ. Αθήνα: Σιροπούλοι
Hammond, N.G.L., (2007). Φίλιππος ο Μακεδών. Θεσσαλονίκη: Μαλλιάρης.
Hammond, N.G.L., Griffith, G.T. (2007). Ιστορία της Μακεδονίας. Θεσσαλονίκη: Μαλλιάρης.
Fenby, J. The Penguin History of Modern China: The Fall and Rise o a Great Power, 1850 to the Present. 2nd ed. New York: Penguin
Jung, C., G. (1995). Τέσσερα Αρχέτυπα: Μητέρα, Αναγέννηση, Πνεύμα, Κατεργάρης. Αθήνα: Ιάμβλιχος.
Καργάκος, Σ. (2010). Η Ελληνικότητα της Μακεδονίας. Αθήνα: Γεωργιάδης
Kissinger, H. (1995). Διπλωματία. Αθήνα: Λιβάνη
Kissinger, H. (2011). On China. New York: Penguin
Kissinger, H. (2014). Παγκόσμια Τάξη. Αθήνα: Λιβάνη
LeBon, G. (1998). Πολιτική Ψυχολογία. Ζήτρος: Θεσσαλονίκη.
Lewis, M., E. & Brook, T. (2010). Early Chinese Empires. Massachusetts: Harvard University Press
Spengler, O. (2004). Η Παρακμή της Δύσης. Ελληνική Έκδοση. Αθήνα: Τυπωθύτω.
Steinberg, J. (2012).Bismarck. Oxford: OUP
Διαδικτυακές Παραπομπές
2) http://www.thetoc.gr/politiki/article/bouleutis-suriza-35-dis-kai-oxi-200-dis-to-kostos-baroufaki
11) https://www.politico.eu/article/turkey-official-results-referendum-recep-tayyip-erdogan/
